Dobór głośników do systemu nagłośnienia – cz.I

Kiedy wiemy już, co chcemy nagłośnić (jaki obiekt) i określiliśmy już spodziewaną funkcjonalność systemu, to, by uzyskać pełne zestawienie sprzętu, jaki musimy nabyć, musimy jeszcze dobrać same zestawy głośnikowe. W zasadzie nie jest to zbyt trudne zadanie, jednak to właśnie na tym etapie zdarzają się nam spore błędy.

Zacznijmy od tego, że w instalacjach typu Public Address, a więc takich, w których najważniejsze funkcje, to przekazywanie komunikatów słownych i/lub rozgłaszanie muzyki tła, stosujemy obowiązkowo głośniki wyposażone w transformatory dopasowujące (inaczej mówiąc, to po prostu głośniki przeznaczone do instalacji 100V). Tak jest – głośniki estradowe stosujemy na estradzie, głośniki domowe (w tym Hi-Fi), jako element domowego sprzętu do odsłuchu muzyki, a głośniki „radiowęzłowe” w instalacjach PA. To znaczy gdzie? Wyliczę ponownie: w sklepach, marketach i hipermarketach, w restauracjach, w hotelach, w biurowcach, w halach magazynowych i produkcyjnych, w niektórych salach konferencyjnych, w obiektach sportowych, na otwartym terenie (z wyjątkiem estrady), w ogrodach, w instalacjach obejmujących muzyką tła całe domy jednorodzinne (ale nie w instalacjach kina domowego, czy do stereofonicznego odsłuchu muzyki w wysokiej jakości). Także w szkołach, przedszkolach, kościołach, na dworcach i w wielu innych, podobnych obiektach.

Jak dobierać? Wybór zaczynamy od określenia typu zestawu głośnikowego (na tym etapie parametry nie są jeszcze istotne, parametrami zajmiemy się później). To, jakiego typu zestawów głośnikowych potrzebujemy, zależy głównie od tego gdzie, na jakiej powierzchni, albo w jaki sposób mają one być zainstalowane. I tak, jeśli idzie o to kryterium, głośniki radiowęzłowe podzielić można na:

T-105

– sufitowe – najlepsze do wszelkich pomieszczeń, w których zainstalowano sufity podwieszane – dostępne w wersjach o różnym wzornictwie, ale i o różnych parametrach elektroakustycznych,

T-775H

– ścienne – dobry wybór do pomieszczeń biurowych, klas szkolnych, niewielkich magazynów, na korytarze i klatki schodowe niewyposażone w sufity podwieszane – niektóre z nich charakteryzują się podwyższonymi parametrami elektroakustycznymi,

T-200C

– zwieszane – wyposażone w zawiesie – typowo montowane do stropów i do ich elementów konstrukcyjnych, znajdują zastosowanie w sklepach, hipermarketach, halach produkcyjnych, przeznaczone do względnie wysokich pomieszczeń,

T-770A

– projektorowe – w kształcie walca z odpowiednim uchwytem, dające się kierować w wymaganym kierunku, czasem dwugłośnikowe (dwustronne) – najczęściej stosowane w garażach, na parkingach, w halach magazynowych, na zewnętrznych ścianach obiektów handlowych,

T-703

– kolumny głośnikowe – szczególny typ zestawów głośnikowych, w których w jednej obudowie zabudowanych jest kilka głośników tego samego typu, jeden nad drugim. Specyfika kolumn polega na wysokiej kierunkowości (maczugowata charakterystyka kierunkowa), co predestynuje je do systemów, w których dość precyzyjnie chcemy kierować dźwięki rozgłaszane z miejsc zainstalowania głośników i tam, gdzie w innym wypadku istniałoby spore ryzyko zdudniania się przesuniętych w czasie dźwięków pochodzących z różnych punktów. Szczególnie dobrze sprawdzają się w obiektach sakralnych, na otwartych przestrzeniach, w sporych salach wykładowych bez sufitów podwieszanych. Uwaga – często mianem kolumn określane są wielodrożne zestawy głośnikowe do odsłuchu muzyki w wysokiej jakości. Jest to określenie błędne. Kolumna głośnikowa, to n takich samych głośników w jednej obudowie umieszczonych jeden nad drugim,

Tuba głośnikowa 100V T-720A

– tuby głośnikowe – to zestawy głośnikowe, w których, dzięki odpowiedniej konstrukcji, uzyskano bardzo wysokie wartości skuteczności. Oznacza to, że tuby potrafią zagrać o wiele głośniej od innych zestawów głośnikowych dysponując taką samą mocą sygnału elektrycznego doprowadzonego do zestawu. Niestety, nic za darmo. Wysoka skuteczność tub wiąże się ze znacznym, a nawet czasem bardzo znacznym zawężeniem ich pasma przenoszenia. Stąd większość tub, tych o najwyższych wartościach skuteczności, nadaje się jedynie do rozgłaszania przekazów słownych lub sygnałów syren, a nie bardzo nadają się do rozgłaszania muzyki. Wyjątkiem są tu dość drogie tuby tzw. muzyczne, w których zastosowano pewien kompromis pomiędzy wzrostem skuteczności, a zawężeniem pasma.

Głośnik ogrodowy 100V T-300

– głośniki ogrodowe – niezastąpione w przypadku nagłaśniania ogrodów, parków, placów zabaw itp. Są to zestawy głośnikowe ze stylizowaną obudową, najczęściej imitujące kamienie, doskonale wkomponowujące się w zieleń i nie zakłócające harmonii naturalnego otoczenia (bywają też inne, np. w kształcie zwierząt lub grzybków – te nadają się na place zabaw). Warto jej stosować w ogrodach przydomowych, bo zapewniają tam wspaniałą równomierność nagłośnienia, a możliwość włączania i wyłączania poszczególnych głośników powoduje, że muzyka (lub ulubiony program radiowy) jest słyszalna tam, gdzie chcemy.

Inny, oczywisty podział, to wyróżnienie głośników wewnętrznych i zewnętrznych. Sprawa nie wymaga komentarza. Nadmienię tylko, że głośniki opisywane jako zewnętrzne, mogą, rzecz jasna, być stosowane w pomieszczeniach zamkniętych.

Oprócz cech konstrukcyjnych znaczenie przy doborze głośników mają oczywiście parametry elektroakustyczne, zwłaszcza moc (w technice 100V powiązana z impedancją), pasmo przenoszenia i skuteczność. Spore znacznie może mieć oczywiście także estetyka wykonania. O tych zagadnieniach przeczytać będzie można w kolejnym wpisie tego bloga.